برای به حداقل رساندن خسارتهای ناشی از آتشسوزی، چه از لحاظ جانی و چه مالی، امروزه از سیستمهای اعلام حریق در اماکن مسکونی و صنعتی به طور گسترده استفاده میشود. برای تشخیص حریق از اثرات آتش، یعنی دود، حرارت و شعله استفاده میشود. به طور کلی سیستمهای اعلام حریق در دو مدل مختلف متعارف (Conventional Fire Alarm) و هوشمند یا آدرس پذیر (Addressable) در بازار ارائه میشوند.
در سیستمهای متعارف، با استفاده از تجهیزات اعلام حریق، منطقهای (Zone) که دچار حریق شده است را مشخص میکند. در واقع مجموعهای متشکل از دتکتور دود، دتکتور حرارتی، شستی اعلام حریق، آژیر و فلاشر است که عمل تشخیص حریق را در زون انجام میدهد.
نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق آدرس پذیر یا هوشمند دقیقاً مانند سیستم اعلام حریق متعارف است با این تفاوت که علاوه بر زون بندی، قطعات (دتکتور و سایر تجهیزات) دارای آدرس مشخص هستند که هر دو این عوامل باعث تشخیص دقیق جایگاه حادثه میشوند. از این نوع سیستم اعلام حریق بیشتر در فضاهای بزرگ مانند کارخانهها، بیمارستانها و … استفاده میشود.
اجزای سیستم اعلام حریق
اجزای سیستم اعلام حریق به سه قسمت اصلی تقسیم میشوند:
• تجهیزات تشخیص حریق (دتکتورها)
• تجهیزات اعلام حریق (فلاشرها، آژیرها و …)
• مرکز کنترل یا پانل مرکزی که وظیفه ارتباط بین دتکتورها و وسایل اعلام حریق را به عهده دارد.
تجهیزات جانبی دیگری نیز برای تکمیل و قدرتمند نمودن سیستم اعلام حریق به کار میروند. در ادامه به شرح کامل تکتک اجزاء و نحوه اجرای سیمکشی و انجام تنظیمات لازم آنها میپردازیم.
تجهیزات تشخیص حریق
Detectors
دتکتورها وسایل الکترونیکی هستند که در شکلها و طرحهای مختلف و معمولاً به رنگ سفید توسط کارخانههای سازنده ارائه میشوند و در محلهای مناسب ساختمان مانند آشپزخانه، موتورخانه، اتاق بایگانی، راهروها، اتاقهای منزل، اتاقهای کنفرانس و کلاسهای درسی به صورت سقفی یا دیواری روی پایههای مخصوص نصب میشوند. وظیفه آنها تشخیص حریق و اعلام آن به مرکز کنترل است. تغذیه دتکتورها معمولاً با ولتاژ ۲۴ ولت DC صورت میگیرد ولی دتکتورهایی وجود دارند که از ولتاژهای ۱۲ و ۴۸ ولت DC و یا ۲۲۰ AC ولت تغذیه میشوند. جریان عبوری از آنها در حالت عادی چند ده میلیآمپر است و در مواقع بروز حریق افزایش مییابد. بسته به اینکه دتکتورها از کدام اثر آتش برای تشخیص استفاده میکنند به صورت، دتکتور دودی، دتکتور حرارتی یا دتکتور شعلهای تولید میشوند.
۱- دتکتور دودی:
(Smoke Detector)
این دتکتورها به صورت سقفی نصب میشوند و دارای محفظهای هستند که بعد از پر شدن دود در این محفظه تحریک شده و با تغییر جریان عبوری به مرکز کنترل اعلام حریق مینمایند. جهت تست از عملکرد صحیح دتکتورهای دودی اسپرهای خاصی استفاده میکنند.
دتکتورهای دودی دارای سه نوع میباشند:
الف: دتکتور دودی یونیزاسیون (Ionization):
این دتکتورها دارای یک عنصر تشعشع کننده رادیواکتیو میباشند. ولی به دلیل تأثیرات منفی روی محیطزیست تولید این دتکتورها رو به اتمام است. عملکرد دتکتورهای دودی یونیزاسیون به این صورت است که با عبور اشعه رادیواکتیو از هوای داخل محفظه و یونیزه کردن آن مقداری جریان عبور میکند. در مواقعی که دود وارد این محفظه میشود جریان عبوری تغییر میکند و باعث اعلام حریق میشود. به دلیل حساسیت زیاد در برابر دود، در جاهایی که حجم آتش زیاد و دود کم ایجاد میشود از این دتکتورها استفاده میکنند. ولی به طور کلی میتوان آنها را در مجتمعهای مسکونی، ادارات و بیمارستانها نصب نمود.
ب: دتکتور دودی نوری اپتیکال (Optical) :
به این نوع دتکتورها، دتکتور فتوالکتریک نیز گفته میشود که داخل آنها یک سلول نوری وجود دارد. با ورود دود به داخل محفظه و کم شدن نور تحریک شده و اعلام حریق مینمایند. در محلهایی مانند انبارهای مواد PVC که در هنگام بروز حریق دود غلیظ تولید میشود و آتشسوزی به آهستگی انجام میگیرد استفاده از آنها مناسب است.
برای تشخیص دود در داکت های تهویه از دتکتور دودی اپتیکال استفاده میشود. بدین منظور
آن را در محفظه خاصی که به دو لوله (پراب) وصل است قرار میدهند و در خارج از داکت نصب میکنند ولولهها جهت نمونهبرداری از هوای عبوری داخل داکت، داخل داکت قرار میگیرند. در صورت وجود دود در داخل داکت این دود از طریق لولهها وارد محفظه دتکتور شده و دتکتور اعلام حریق میکند. تصویر یک نمونه از این نوع دتکتور را در زیر میبینید:
ج: دتکتور دودی اشعهای (Beam Detector)
در مکانهای وسیع مانند سالنهای بزرگ کارخانه، موزه، ورزشگاهها و … که نیاز داریم تا فضای وسیعی را تحت پوشش سیستم اعلام حریق قرار دهیم و نصب دتکتورهای معمولی مشکل و یا غیراقتصادی باشد، از این نوع دتکتورها استفاده میگردد.
این دتکتورها دارای یک قسمت فرستنده (TX) هستند که اشعهای به سمت گیرنده (RX) میفرستند. این فرستنده و گیرنده در دو سمت سالن نصب میشوند و هنگامی که عاملی مانند دود ارتباط این دو قسمت را قطع میکند، دتکتور فعال میشود.
در بعضی از این نوع دتکتورها فرستنده و گیرنده در یک سمت نصب میشوند و در قسمت روبرو یک انعکاسدهنده (Reflector) نصب میگردد. این دتکتورها میتوانند فضایی به پهنای ۱۴ متر و به طول ۱۰ الی ۱۰۰ متر را تحت پوشش قرار دهند و ارتفاع نصب آنها بین ۷/۲ متر تا ۲۵ متر است. ولتاژ کار آنها ۲۴ ولت DC و جریان مصرفی در حالت ساکن حدود ۵۰mA و در هنگام اعلام حریق ۷۰mA است. هر چه فاصله بین گیرنده و فرستنده افزایش یابد جریان مصرفی نیز افزایش مییابد.
نکاتی که باید در هنگام استفاده از دتکتورهای دودی رعایت گردد:
الف: دتکتور دود نباید در مسیر کوران هوا نصب گردد.
ب: برای تعیین محل نصب باید از استاندارد ۵۸۳۹ BS پیروی کرد.
ج: در محلهایی که در حالت عادی دود و بخار وجود دارد، مانند موتورخانه و کنار بویلر از این دتکتور نباید استفاده شود.
۲– دتکتور حرارتی
(Heat Detector)
این دتکتورها دارای یک مقاومت حرارتی میباشند که در اثر حرارت حاصل از حریق مقاومت آن کم شده و باعث افزایش جریان میشود و به مرکز کنترل، اعلام حریق مینماید. نصب آنها نیز به صورت سقفی و طبق استاندارد ۵۸۳۹ BS است و در دو نوع ارائه شدهاند:
الف. نوع حرارتی ثابت (FIX) :
ب: نوع حرارتی افزایشی Rate Of Rise(ROR):
در محلهایی که تغییرات دما ناگهانی اتفاق میافتد (مانند آشپزخانه) از این نوع دتکتورها استفاده میشود. این دتکتورها دارای ولومی برای تنظیم دما میباشند.
نکته: دتکتورهای الکترونیکی جدیدی ساختهشدهاند که هم به صورت دتکتور فیکس و همه دتکتور افزایشی قابل استفاده هستند و به آنها دتکتورهای ترکیبی (Combined) گفته میشود که نسبت به دو مدل بالا دارای قدرت کشف بالاتری هستند.
دتکتور مولتی (MULTI) :
از دتکتورهای مولتی که یکی به عنوان دتکتور حرارتی و دیگری به عنوان دتکتور دودی عمل میکند، در مکانهایی مانند اتاقهای بایگانی و کتابخانهها که در هنگام آتشسوزی هم دود و حرارت به صورت همزمان ایجاد میشود، مورد استفاده قرار میگیرد.
۳ – دتکتور شعلهای
(Ultra Violet Flame Detector) / (Infrar Flame)
دتکتورهای شعلهای دارای سنسور گیرندهای هستند که اشعه ماورا بنفش و یا مادون قرمز آتش را تشخیص میدهند. این دتکتورها در دو نوع قابل نصب، هم برای فضاهای داخلی و هم فضاهای خارجی تولید میشوند. از مزایای استفاده از این نوع دتکتورها سرعت تشخیص بسیار بالای آن است. ولتاژ کار آنها ۱۲ الی ۳۰ ولت DC است و زاویه دید آنها نیز ۱۲۰ درجه است.
دتکتور گازی (Gas Detector):
برای تشخیص نشتی گاز و اعلامخطر قبل از به وجود آمدن حریق، مخصوصاً در محلهایی مانند آپارتمانها، هتلها و مراکز صنعتی که از گازهای سوختنی قابل اشتعال (CNG, LPG) استفاده میشود، این دتکتورها مورد استفاده قرار میگیرند. مبنای تشخیص برخی از آنها بوی گاز میباشد و به صورت دیواری یا سقفی نصب میشوند. برخی از انواع این دتکتورها قادرند در صورت کشف نشتی گاز به یک شیر فرمان بدهند و مسیر گاز را ببندند.
نکته: در دتکتورهای پیشرفتهتر تغییرات چگالی گاز توسط مبدل تبدیل به جریان ۴ تا ۲۰ میلیآمپر تبدیل شده و با یک کابل سه سیمه برای اندازهگیری و کنترل به پانل کنترل مرکزی ارسال میشود. همچنین سیستمهایی با دتکتور و تابلوی مرکزی مخصوص وجود دارند که میزان گاز منواکسید کربن (CO) را در محیط تشخیص داده و در صورت کم بودن غلظت آن یک سیستم تهویه را راهاندازی میکنند و در صورت زیاد بودن غلظت آن در هوای محیط اعلامخطر مینمایند. مورد استفاده این دتکتورها در پارکینگهای عمومی و در تونلهای زیرزمینی و محلهایی است که از سوختهای منواکسید کربن زا مانند زغال یا نفت استفاده میکنند.
پایه دتکتورها:
نصب دتکتورها، نیازمند زیرسازی مناسب که شامل پایه و سیمکشی روی آن است، میباشد.
بر روی پایه دتکتور پیچهای اتصال برای تغذیه ورودی – و + و دو پیچ اتصال برای اتصال به دتکتور بعدی و یا مقاومت انتهای خط (EOLR) وجود دارد. همچنین ممکن است یک پیچ اتصال نیز برای منفی چراغ ریموت اندیکاتور (شرح آن در ادامه میآید) وجود داشته باشد.
تجهیزات اعلام کننده حریق:
برای آگاه کردن ساکنین ساختمان از بروز حریق از وسایل سمعی و بصری خاص سیستمهای اعلام حریق استفاده میشوند که به سه گروه تقسیم میگردند.
۱– آژیر (Sounder) یا زنگ: (Bell)
این نوع از آژیرها، وسایل خبری صوتی هستند که هنگام بروز حریق به صدا در میآیند. ساختمان آنها الکترونیکی بوده و معمولاً پلاریزه (دارای + و- (میباشند. تمام آژیرهایی که در یک ساختمان به کار میروند باید دارای صدای یکنواخت و یکسان باشند و از همه جای ساختمان صدای آژیر شنیده شود.
نصب آنها به صورت سقفی یا دیواری است. حداقل صدای آژیر باید ۶۵ دسیبل یا ۵۰ دسیبل بیشتر از صداهای محیط باشد. مقدار قدرت صدا برای استراحتگاهها ۷۵ دسیبل است. معمولاً صدای آژیرهای ساختهشده در فاصله یک متری حدود ۱۰۰ دسیبل است به همراه بعضی از آژیرهای یک چراغ فلاشر تعبیه میشود تا در صورت پر سر و صدا شدن محیط و شنیده نشدن صدای آژیر چراغ فلاشر افراد را متوجه بروز حریق بنماید.
تغذیه آژیرها معمولاً ۲۴ ولت DC میباشد و هنگام هشدار جریان حدود ۱۶۰ میلیآمپر میکشند. ولی در حالت عادی جریان آنها چند ده میلیآمپر است. در محیطهای پر سروصدا مثل محیطهای کارگاهی و صنعتی، از آژیرهای موتوردار (Siren) استفاده میشود که فرکانس خروجی ۱۸۰۰- ۱۰۰۰ هرتز دارند و صدای قوی تولید میکنند. رنگ آژیرها معمولاً قرمز است.
۲ – چراغهای نشانگر: (Flasher)
این چراغها با نور ثابت یا چشمکزن (Flash) و همچنین به صورت ثابت یا گردان ساختهشدهاند و معمولاً به رنگ قرمز هستند و در دو محل نصب میشوند:
الف – در پاگردهای راهپله یا راهروها:
در پاگردهای راهپله و یا در راهروها، چراغهای فلاشر که موازی با آژیرها بسته شدهاند، نصب میگردند و همزمان با آژیر به کار میافتند. به این نوع از چراغها Strobe Light میگویند. هدف از نصب این نوع چراغها جهت استفاده برای افراد ناشنوا و جایگزینی برای از کار افتادن احتمالی آژیرها است. بعضی از این چراغها ممکن است با آژیر یکجا باشند. تصویر چند نمونه از آنها را در زیر میبینید:
ب- در بالای سر درب واحدها یا اتاقها:
هنگامی که Zone دارای قسمتهای متعددی است و هنگام بروز حریق نیاز به تشخیص دقیقتر محل حریق داشته باشیم، مثلاً در آپارتمانهایی که هر طبقه یک زون میباشد و خود طبقه دارای چند واحد است و یا در هتلها که اتاقهای متعددی در هر طبقه وجود دارد، برای تشخیص دقیق محل حریق از چراغ Remote Andicator استفاده میگردد.
این چراغ بالای درب هر واحد نصب میشود و تغذیه مثبت آن از مثبت منبع تغذیه و منفی آن از پایه مخصوص چراغ ریموت در دتکتورهای آن واحد است. این پایه روی دتکتور با حرف R مشخص میشود. در صورت وصل کردن دتکتور، این چراغ نیز روشن میشود.
۳– شستیهای اعلام حریق (MCP) (Manual Call Point):
این شستیها برای اعلام حریق دستی ساختهشدهاند و در دو نوع فشاری معمولی و شیشهای میباشند. در هر دو نوع در حالت عادی اتصال شستی باز است (N.O) و در حالت اعلام حریق یک مقاومت سری با شستی که مقدار آن معمولاً ۲۷۰ اهم است در مسیر به طور موازی با مقاومت انتهای خط قرار میگیرد و مقدار مقاومت معادل به حدود ۳۸۰ اهم میرسد و جریان افزایش مییابد و این از نظر سیستم یعنی اعلام حریق.
در نوع شیشهای شستی تحتفشار قرار دارد و با شکسته شدن شیشه آزاد شده و اتصال آن بسته میشود. در انواع معمولی باید شستی را فشار داد تا اتصال آن بسته شود. شستی معمولاً دارای سوئیچی برای ری ست (Reset) کردن میباشند تا بعد استفاده از شستی بتوان دوباره آن را به حالت عادی برگرداند. محل نصب شستیها باید در مسیرهای خروجی ساختمان و در دسترس و در معرض دید باشند تا احیاناً اشخاص برای به صدا در آوردن سیستم اعلامخطر به محل وقوع حریق نزدیک نشوند و به سمت خروجیها بروند. فاصله نصب شستیها حداکثر ۳۰ متر و ارتفاع نصب ۴/۱ متر از کف میباشد. روی شستیها کلمه Fire نوشته میشود و به رنگ قرمز میباشند.
کابلکشی سیستم اعلام حریق :
نصب و استقرار تجهیزات سیستم اعلام حریق طبق استاندارد ۵۸۳۹ BS و کابلکشی طبق استاندارد ۶۲۰۷ BS انجام میگیرد. به طور کلی میتوان سیمهای مدار اعلام حریق را به دو گروه تقسیم کرد و با توجه به خصوصیات هر گروه کابل مناسب با آن را به کار برد:
گروه ۱: کابلهایی که بعد از آشکار شدن حریق استفاده نمیشود مانند کابلهای دتکتورها و شستیها .
گرو ۲: کابلهایی که بعد از کشف حریق استفاده میشوند مانند کابلهای منبع تغذیه و آژیرها و چراغها .
در حالت کلی میتوان برای هر دو گروه کابل ۱/۵ میلیمتر مربع با روپوش و عایق پروتودور (PVC) به کاربرد.
در کابلکشی سیستم اعلام حریق باید به موارد زیر توجه داشت:
- در مکانهایی که امکان آسیب فیزیکی مثل ضربه یا ساییدگی و جویده شدن توسط حیوانات وجود دارد، باید از کابلها را محافظت کرد. مثلاً آنها را داخل دیوار زیر حداقل ۱۲ میلیمتر گچ به صورت تو کار گذاشت.
- کابلهای سیستم اعلام حریق باید جدا از سایر کابلها سیمکشی شوند.
- تست کابلها توسط اهممتر انجام میشود و در صورت استفاده از مگا اهمسنج باید تمام تجهیزات اعم از دتکتور، آژیر، پانل کنترل و … را از مدار باز کرد تا ولتاژ تست بالا به آنها آسیب نرساند.
- هنگام کابلکشی نباید از مسیر زونها انشعاب گرفت. همچنین نباید از آژیرها هم انشعاب گرفت.
- کابلکشی سیستمهای عادی به صورت رادیال یا خطی و کابلکشی سیستمهای هوشمند به صورت حلقوی انجام میگیرد.
- در انتهای مسیر زونها همیشه یک مقاومت موازی با خط که مقدار آن معمولاً ۴/۷ یا ۶/۸ کیلو اهم است متصل میکنند یا از واحد انتهای خط AEOL استفاده مینمایند.
پانل کنترل:(Fire Alarm Control)(FACP)
اصلیترین و مهمترین قسمت سیستم اعلام حریق پانل کنترل است. وظیفه پانل کنترل ارتباط بین شستیها، دتکتورها و وسایل اعلام حریق مانند آژیرها و چراغها است. این پانلها به دو نوع آنالوگ و میکروپروسسوری تقسیم میشوند.
پانلهای کنترل باید قادر به تشخیص و اعلام خطای اتصال کوتاه یا قطعی مدار باشند و در مواقع قطعی برق به طور اتوماتیک برق اضطراری را توسط باطریها به مدار اعمال کنند. پانلها معمولاً دارای امکاناتی نیز برای تست قسمتهای مختلف مدار میباشند. از نظر ظرفیت پانلها را با Zone تقسیمبندی میکنند که معمولاً به صورت ۲- ۴- ۸- ۱۶- ۲۴- ۳۲ Zone ارائه میشوند. در بعضی از پانلها میتوان با اضافه کردن کارتهای الکترونیکی (Extention card) تعداد Zone ها را افزایش داد.
پانل مرکزی باید در محلی نصب شود که به راحتی قابل مشاهده باشد. معمولاً در ورودیها و محلهایی که مأموران آتشنشانی داخل میشوند نصب میگردد. خود مرکز کنترل باید توسط یک دتکتور دودی حفاظت شود. ارتفاع نصب آن حدود ۸/۱ الی ۲ متر است تا از نظر دستکاری افراد غیرمجاز و یا احتمال خرابکاری در امان باشد. تعداد دتکتورهای قابل اتصال به هر Zone توسط کارخانه سازنده تعیین میشود. در زیر تصویر ۳ نوع پانل مرکزی عادی را میبینید:
نحوه ارتباط دتکتورها با پانل مرکزی
هنگام وقوع آتشسوزی، با تحریک دتکتور و یا فشار دادن شستی اعلام حریق، ایجاد اتصال کوتاه باعث افزایش جریان در مدار میشود. این افزایش فشار به اعلام حریق میانجامد. مرکز کنترل از طریق مدار الکترونیکی بعد از تشخیص حریق، رلههای مربوطه را وصل کرده و آژیرها و چراغهای اعلامخطر را به کار میاندازد.
قسمتهای اصلی پانل کنترل به شرح زیر است:
۱– منبع تغذیه
(Power Suply Dmt) (PSU)
نحوه اتصال منبع تغذیه به پانل کنترل یا به صورت ترانس کاهنده به همراه مدار یکسو سازی در داخل پانل یا به صورت واحد مجزا از اتصال بیرون پانل است.
- ولتاژ خروجی منبع تغذیه معمولاً ۲۴ ولت DC و قدرت جریان دهی آن حدود ۲ آمپر است.
- قدرت جریان دهی منابع تغذیه جداگانه حدود ۳ تا ۶ آمپر است و در دستگاههای بزرگ با تعداد Zone بالا استفاده میشود.
- در مواقع قطع برق منبع تغذیه اضطراری که معمولاً عبارت از ۲ عدد باطری خشک (بدون نیاز به سرویس و نگهداری) ۱۲ ولت میباشد، به طور سری بسته میشوند تا ۲۴ ولت DC را تأمین کنند.
- در حالت عادی که برق ۲۲۰ ولت وصل است سیستم باطریها را شارژ کرده و برای مواقع قطعی برق آماده نگه میدارد و هنگام بروز قطعی برق به طور اتوماتیک وارد مدار میشوند.
- بسته به تعداد زونهای تابلو اصلی، آمپر/ ساعتهای مختلفی استفاده میشوند. برای تابلوهای ۲ زون باطریهای ۲ آمپر/ ساعت و برای تابلوهای ۴ الی ۱۲ زون ۷ آمپر /ساعت و برای تابلوهای ۱۲ الی ۲۴ زون باطری ۱۲ آمپر/ساعت مناسب است.
- معمولاً باطریها در داخل تابلو کنترل قرار میگیرند.
- بعد از نصب سیستم باید باطریها را قبل از اتصال پانل شارژ کرد و سیستم را با باطریهای شارژ شده روشن نمود.
۲ – برد الکترونیکی:
بر روی این برد فیوزهای لازم و رله مربوط به مگنتهای نگهدارنده (Door holder) و جامپرهایی برای تنظیم و قطعات الکترونیکی دیگر وجود دارد. همچنین نشانگرهای اتصال کوتاه و قطعی مدار و کانکتور توسعه (Aux) و کانکتور اتصال کارت زون روی این برد وصل است.
۳ – ترمینالهای اتصال شامل:
الف: خروجی ولتاژ DC کمکی .
ب: خروجی کنتاکت های مربوط به رله مگنت نگهدارنده .
ج. خروجی برای آژیرها و چراغها (معمولاً بیش از یک خروجی است).
د: خروجی برای زونها (دو ترمینال + و- برای هر زون)
ه: محل اتصال پانل تکرار کننده (شرح در ادامه میآید)
۴ LED – های نشانگر:
این LED ها معمولاً روی درب تابلو کنترل نصب میشوند:
الف: LED نشانگر وجود برق شهر.
ب: LED نشانگر وجود اشکال در منبع تغذیه.
ج: LED مربوط به وجود خطا در زون (FAULT)) به تعداد زونها (
ه: LED مربوط به وجود حریق در زون (FIRE)) به تعداد زونها (
د: LED نشانگر آژیر (Sounder) که موقع به صدا در آمدن آژیر روشن میشود.
در مدلهای مختلف ممکن است LED های نشانگر دیگری نیز وجود داشته باشند ولی موارد ذکرشده در بالا عموماً در تمام پانلها وجود دارند.
۵ – Buzzer اشکال داخلی تابلو:
هنگام وجود خطا در مدار داخلی تابلو مانند عدم اتصال باطریها، به صدا در میآید.
۶ – سوئیچ قفل کردن تابلو:
برای جلوگیری از خرابکاری و دسترسی افراد غیرمجاز به تابلو و تنظیمات آن به کار میرود و روی درب تابلو نصب شده است.
۷ – شستیهای کنترل:
برای تنظیم تابلو به کار میروند.
تجهیزات تکمیلی سیستمهای اعلام حریق
تکرار گر:(Repeate)
در مواقعی که تکرار علائم اعلام حریق در مکانهایی غیر از محل تابلو اصلی مورد نیاز باشد، از تکرار گرها استفاده میشود. تکرار گرها دارای LED های نشانگر مشابه تابلو اصلی میباشند و به ترمینالهای تابلو کنترل مرکزی وصل میشوند. ممکن است بعضی تابلوها امکانات اتصال تکرار گر را نداشته باشند. طرز اتصال آن در دیاگرام سیمکشی تابلو اصلی مشخص میشود.
جداکننده خط:(Line Isolator)
در صورت بروز هرگونه نقصی در مدار با استفاده از جداکننده خط، قسمت معیوب از قسمت سالم جدا شده و بعد از رفع عیب دوباره اتصال مدار برقرار میشود.
مگنت نگهدارنده:(Door Holder)
به منظور جلوگیری از گسترش آتش، از طریق بسته نگه داشتن دربها، مگنتهای نگهدارنده بر روی دربها نصب میشوند. به دلیل مصرف بالا، طبق استاندارد، تغذیه مگنتها باید از منبع ۲۴ ولت جداگانه انجام گیرد نه از برق ۲۴ ولت تابلو.
سیستمهای صوتی اعلامخطر:
سیستمهای صوتی اعلامخطر در دو نوع عادی و هوشمند، در مواقع بروز حریق به صورت اتوماتیک یا دستی پیام اعلامخطر را از بلندگوهای مربوطه پخش نمایند.
سیستمهای تلفن اضطراری:
سیستمهای تلفن اضطراری دارای یک پنل اصلی و تعدادی گوشی است که امکان برقراری ارتباط هم از گوشی به مرکز تلفن و هم از مرکز تلفن به گوشیهای نصب شده در محل حریق میسر است. ارتباط بین گوشیها نیز میتواند از طریق پانل اصلی تلفن برقرار باشد. تصویر یک گوشی تلفن اضطراری و دو نمونه پانل اصلی این سیستمها را مشاهده مینمایید:
ماژولهای رابط:(Interface Module)
از ماژولهای رابط برای ارتباط و شناسایی اجزای قابل آدرسدهی در سیستمهای هوشمند استفاده میشوند. چند نمونه از آنها را در زیر مشاهده میکنید:
: Active End Of Line Unit (AEOL)
جهت اتصال دتکتورهای عادی (غیرقابل آدرسدهی) به سیستمهای اعلام حریق هوشمند،
AEOL ها در انتهای خط سیستمهای اعلام حریق نصب میگردند.
برنامهریزی دستی:(Handle Programmer)
برای برنامهریزی اجزای سیستمهای اعلام حریق هوشمند استفاده میشود. ابزارهای دیگری نیز مانند تست کننده مسیر (Loop Tester) و برد رلههای کمکی و اسپلیتر زنگ و … وجود دارد که در سیستمهای اعلام حریق در صورت نیاز استفاده میشوند.
در ادامه نحوه سیم بندی چند نوع تابلوی مرکزی اعلام حریق به عنوان نمونه آورده شده است و نحوه نصب و سیمکشی پانل کنترل عادی مدل ACT آریاک به طور کامل بیان شده است.
دستگاههای مدل ACT ۲ الی ۲۴ زون :
پانل اصلی این دستگاه که شکل آن در زیر مشاهده میشود شامل قسمتهای زیر است:
عناصری که روی درب تابلو قرار دارند :
شستیها
۱: Reset / Resound / Test Zone Lamp برای دوباره راهاندازی کردن تابلوی اصلی است.
۲: Silence Alarms Sounders برای ساکت کردن صدای بوق تابلو و آژیر است.
۳: Silence Fault Sounders برای ساکت کردن بیزر داخلی تابلو است.
۴: Evacuate برای به صدا در آوردن آژیر به صورت دستی است.
لامپها
۱- لامپ: Sounder Fault زمانی که این لامپ روشن میشود به معنی این است که ایراد و اشکال در مدار آژیرهای سیستم ایجاد شده است.
۲- لامپ Battery / Power Supply Fault: زمانی که این چراغ روشن میشود به معنای این است که برق ورودی سیستم (۲۴ DC OR 220 AC) دچار اشکال شده است.
۳- لامپ Mains On: به معنای این است که تابلو روشن است و اگر فقط این لامپ روشن باشد یعنی تابلو در حالت نرمال میباشد.
۴- لامپ Fire برای هر زون: در مواقع اعلام حریق لامپ زون مربوطه روشن میشود.
۵- لامپ Fault. هرگاه خطایی اعم از اتصال کوتاه یا قطعی در زون اتفاق بیفتد روشن میشود.
۵ سوئیچ: برای قفل کردن شستیهای کنترلی به کار میرود
.
توجه: در حالی که تابلو نرمال است فقط باید لامپ Mains On روشن باشد.
بخشهای داخلی تابلو:
۱ – فیوزها
۲- کانکتورها
۳- ترمینالها
۴- منبع تغذیه (باطری و ترانس)
۵- جامپرها
۶- LED های نشانگر اتصال کوتاه و قطعی در زون
۷- پیچ اتصال زمین
۹- رله مگنت نگهدارنده
تمامی قسمتهای فوق غیر از باطری و ترانس و رله مگنت نگهدارنده روی برد الکترونیکی نصب شدهاند.
نصب اولیه:
کابلکشی و حصول اطمینان از تطابق آن با استاندارد ۵۸۳۹:BS
• ابتدا موقعیت کلیه قسمتها را با نقشه چک کنید.
• کابلکشی را مطابق با نقشه انجام دهید.
• بعد از کابلکشی دتکتورهای حرارتی و دود، شستیها و آژیرهای اعلامخطر را نصب کنید.
• دستگاه مرکز کنترل را طبق دستورالعملهای آزمایش مرکز کنترل آزمایش کنید.
• بعد از باز کردن درب جلوی دستگاه به شرح زیر، جعبه اصلی دستگاه را در محل مناسب نصب نمایید.
• پیچ اتصال ارت روی برد اصلی دستگاه را شل کرده و کابلشو را از زیر آن جدا کنید.
• سوکت PL3 را با دقت از محل اتصال آن جدا کنید.
• لولاهای درب دستگاه را از شیارهای مربوطه آن از جعبه اصلی جدا کنید.
• جعبه اصلی دستگاه را با استفاده از ۴ عدد سوراخ نصب، به دیوار پیچ کنید.
- کابل برق ۲۲۰ ولت را از سوراخهای بالای جعبه وارد کنید. ورودی برق ۲۲۰ ولت و سیمکشی آن بایستی طبق قوانین رایج سیم بندی IEEE و استاندارد BS5839 انجام شوند. تا زمانی که سیم بندی امتحان نشده است هیچ دتکتوری یا آژیری را متصل نکنید. اغلب روی پایه دتکتور هنگامی که دتکتور روی آن نباشد مدار سیمکشی را باز میکنند، جهت آزمایش سیمکشی بایستی ارتباط مدار باز سیمکشی را بر روی پایه دتکتور کامل نمود.
• سیمهای ورودی را قبل از آزمایش کامل دستگاه به ترمینالهای آن وصل نکنید.
• دتکتورها را تا اتمام کارهای ساختمانی (که امکان وجود گرد و غبار است)، از پایههای آن خارج کنید تا به دلیل ورود گرد و غبار به داخل آنها باعث ایجاد آژیر مزاحم نشود.
نصب تکمیلی:
پس از اتمام کلیه کارهای ساختمانی، هنگامی که اطمینان حاصل کردید هیچ گردو غباری وجود ندارد مراحل ذیل را جهت تکمیل نصب انجام دهید:
- مطمئن شوید که برق ۲۲۰ ولت دستگاه قطع میباشد.
• برای جلوگیری از وارد شدن صدمه به دستگاه در هنگام اتصال سیمها، باطریها را از داخل دستگاه بردارید. بعد از آزمایش کردن سیم بندی دستگاه مقاومتهای انتهای خط را از ترمینال دستگاه باز کرده و آنها را به ترمینالهای آخرین دتکتور و آخرین آژیر هر مدار وصل کنید.
(میتوانید قبل از باز کردن مقاومتهای متصل به ترمینالهای دستگاه، از مقاومتهای داخل زیپ همراه دستگاه برای اتصال به آخرین دتکتور و آژیر استفاده نمایید و پس از اتمام تست، مقاومتهای داخل دستگاه را برای استفادههای بعدی نگهداری نمایید.)
• سپس کلیه آژیرها و دتکتورها را وصل کنید.
• کامل بودن مدار سیمکشی را به وسیله یک اهممتر چک کنید.
• مطمئن شوید که به هر شستی مقاومت ۴۷۰ اهم متصل باشد، در غیر این صورت به جای حالت اعلام حریق، نشانگر اشکال مدار اتصال کوتاه روشن خواهد شد (داخل شستیهای اعلام حریق آریاک، مقاومت تعبیه شده است).
تذکر: هنگام متصل بودن هرگونه وسیله الکترونیکی، سیستم را به وسیله مگا اهمسنج آزمایش نکنید.
• زمانی که مطمئن شدید که کلیه اتصالات محکم میباشند و عایق روی سیمها سالم میباشند درب جلوی دستگاه را در جای خود قرار دهید. باطریها را در داخل دستگاه قرار داده و سیم آن را متصل کنید و برق دستگاه را نیز متصل کنید. حال میتوانید دستگاه را به طور کامل و عملی تست نمایید.
توجه : کلیه دستگاهها دارای فضای لازم برای قرار دادن دو باطری ۷ آمپرساعت هستند.
آزمایش مرکز کنترل:
آزمایش مرکز کنترل قبل از متصل کردن مقدور است. بدین منظور:
• ابتدا مطمئن شوید که مقاومتهای انتهای خط در جای خود در ترمینال قرار دارند.
• دو باطری ۱۲ ولت حداقل ۶/۲ آمپرساعت (برای ۲ زون((ACT-2) و حداقل ۷ آمپرساعت (برای ۴ الی ۱۴ زون ((ACT-4-14) در قسمت پایین کابینت قرار دهید و آنها را به وسیله سیم رابط به صورت سری متصل کنید. باطریها را نیز به وسیله سیمهای سیاه و قرمز مربوطه متصل به برد اصلی، به دستگاه متصل کنید. سیم قرمز مثبت و سیم سیاه منفی است. نشانگر اشکال تغذیه (Power Supply Fault) روشن شده و بازر به صدا در خواهد آمد (توجه داشته باشید که اتصال اشتباه باطری فیوز باطری را میسوزاند و یا ممکن است به دستگاه آسیب برساند). ورودی ۲۲۰ ولت را به برق وصل کنید در این حالت چراغ Mains On روشن میشود و در صورتی که باطریها خالی نباشد چراغ نشانگر اشکال تغذیه خاموش شده و بازر ساکت میشود. اگر باطریها کاملاً خالی و یا نامرغوب باشند چراغ اشکال تغذیه کماکان روشن میماند اما بهتر است که با باطری جدید شارژ شده امتحان شود.
سوئیچ در حالت نرمال:
• فقط چراغ Mains On روشن است. آژیرها ساکت هستند و دکمههای فشاری نیز عمل نمیکند.
سوئیچ را در حالت Arm Controls قرار دهید:
• دکمههای فشاری فعال میشوند و شخص مجاز میتواند از آنها استفاده کند. چرخاندن سوئیچ تأثیر دیگری روی دستگاه نمیگذارد.
• دکمه Test Zone Lamp/Resound/Reset را فشار دهید. زمانی که دکمه فشار داده میشود چراغهای Fire و Fault روشن خواهند شد و بازر به صدا در خواهد آمد. چراغهای Power Supply Fault/ Battery و Sounder Fault روشن نخواهد شد.
آزمایش مدار نمایشگر و وضعیت تغذیه:
• برق ۲۲۰ ولت را قطع کنید، بعد از چند ثانیه چراغ Power Supply Fault روشن خواهد شد در این حالت چراغ Mains On خاموش شده و بازر به صدا در خواهد آمد. دکمه Silence Fault Sounders را فشار دهید، بازر خاموش میشود ولی چراغ Power Supply Fault روشن شده و بازر به صدا در میآید. باطری را دوباره وصل کنید، پس از مدت کوتاهی دستگاه به حالت عادی برمیگردد و بازر خاموش میشود (فقط چراغ سبز رنگ Mains On روشن است. (
توجه:
۱- این آزمایشها بایستی با باطریهای نو و پر انجام گیرند. باطریهای نامرغوب باعث اعلام اشکال میگردند حتی اگر شارژ شوند.
۲- چنانچه باطریها خوب ولی خالی استفاده کنید نشانگر اشکال منبع تغذیه تا زمانی که باطریها به اندازه کافی شارژ نشوند روشن میماند.
آزمایش کردن مدار کنترل آژیر:
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومتهای انتهای خط (با کد رنگ آبی، خاکستری، قرمز، طلائی یا نقرهای) بین ترمینالهای (۵ = ۶ و ۷ =۸) قرار گرفته باشند.
• ترمینالهای ۵ و ۶ را اتصال کوتاه کنید و به همین وضعیت نگهدارید، چراغ Sounder Fault روشن خواهد شد و بازر به صدا در خواهد آمد. دکمه Silence Fault را فشار دهید در نتیجه بازر خاموش خواهد شد اما چراغ Sounder Fault روشن میماند. اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد.
این آزمایش را با مدار باز کردن ترمینالهای ۷ و ۸ برای مدار دیگر آژیر تکرار کنید.
آزمایش مدار کنترل دتکتور:
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومتهای انتهای خط (با کد رنگ آبی، خاکستری، قرمز، طلائی یا نقرهای (بین هر جفت ترمینالهای دتکتور (۹ و ۱۰- ۱۱ و ۱۲ و غیره) قرار گرفته باشد.
حالتهای مدار به ۴ وضعیت ذیل است:
۱ – حالت نرمال: جریان کنترل مسیرهای زون از طریق مقاومت انتهای خط برقرار است.
۲ – دتکتورها و شستیها به صورت موازی به سیمهای مدار زونها متصل شدهاند.
۳ – اشکال مدار باز: سیم بندی در بعضی نقاط قطع است و جریان کنترل عبور نمیکند.
۴ – اشکال اتصال کوتاه: در بعضی از نقاط مدار اتصال کوتاه به وجود آمده که باعث عبور جریان کنترل بیش از حد میشود.
۵ – وضعیت حریق: اتصال کوتاه نسبی به وجود آمده که باعث ازدیاد جریان کنترل میگردد ولی نه به اندازهای که باعث اعلام اشکال اتصال کوتاه گردد. اکثر دتکتورهای دود وقتی فعال میشوند اتصال کوتاه نسبی به وجود میآورند در حالی که شستیهای اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده برای به وجود آوردن اتصال کوتاه نسبی به مقاومت ۲۷۰ اهم (کد رنگ زرد، بنفش، قهوهای، طلائی یا نقرهای) که به صورت سری وصل شود، نیاز دارند.
اشکال مدار باز:
• با برداشتن یکی از پایههای مقاومت انتهای خط از روی ترمینالهای ۹ و ۱۰، مدار دتکتورها را باز کنید. چراغ Fault/Zone روشن شده و بازر به صدا در میآید. داخل مرکز کنترل چراغ ZISO, Gen Fault روشن میشوند.
• دکمه Silence Fault Sounder را فشار دهید، بازر خاموش میشود، اما چراغها روشن میمانند. مدار را به حالت اول خود برگردانید تا دستگاه نیز به حالت نرمال برگردد.
این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با باز کردن ترمینالهای ۱۱ و ۱۲ و غیره امتحان کنید.
اشکال اتصال کوتاه:
• ترمینالهای ۹ و ۱۰ را به یکدیگر اتصال دهید و در این حالت نگه دارید. چراغ FAULT / ZONE روشن شده و بازر به صدا در میآید. داخل مرکز کنترل چراغ Zis s و GEN FAULT روشن میشوند.
• دکمه Silence Fault Sounder را فشار دهید بازر خاموش میشود، اما چراغها روشن میماند. اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد. این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با اتصال کوتاه کردن ترمینالهای ۱۱ و ۱۲ و غیره تکرار کنید.
حالت اعلام حریق:
یک مقاومت ۲۷۰ اهم (با کد رنگ زرد، بنفش، قهوهای، طلائی یا قهوهای) را بین ترمینالهای ۱۱ و ۱۲ قرار دهید.
• رله خروجی آژیر عمل میکند، چراغ Zone 1 Fire چشمک میزند، حال دستگاه در وضعیت اعلام حریق میماند. دکمه Silence Alarm Sounder را فشار دهید، رله خروجی آژیر به حالت اول برگشته و چراغ Zone 1 Fire از حالت چشمک زدن به حالت ثابت برمیگردد و بازر به صدا در میآید. دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید، دستگاه دوباره به وضعیت اعلام حریق برمیگردد. مقاومت ۴۷۰ اهم را از روی ترمینالها ۹ و ۱۰ بردارید. ابتدا دکمه Silence Alarm Sounder و سپس Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید دستگاه به حالت نرمال برمیگردد.
• با متصل کردن یک مقاومت ۴۷۰ اهم مابین ترمینالهای ۱۱ و ۱۲ و غیره این را برای مدار دیگر دتکتورها امتحان کنید.
توجه:
۱- فشار دادن دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp زمانی که دستگاه در حالت اعلام حریق میباشد (زمانی که Fire چشمک میزند) تأثیری ندارد.
۲- زمانی که آژیرهای اعلام حریق خاموش میشوند (چراغ Fire ثابت روشن است) بازر روشن میشود و نمیتوان آنها را خاموش کرد. (Silence)
۳- ری ست کردن دستگاه در وضعیت قطع آژیرها (Silence) هنگامی که حالت حریق وجود دارد دوباره باعث راهاندازی آژیرها میگردد.
آخرین تست:
• دکمه Evacuate را فشار دهید. رله خروجی آژیرها عمل میکند تا آژیرها را راهاندازی کند.
• در صورت تمایل میتوان این آزمایشها را با وصل کردن یک آژیر، دتکتور دود، شستی اعلام حریق و مقاومت انتهای خط به ترمینالهای مربوطه انجام داد.
امکانات فرعی:
امکان آزمایش مهندسی (آزمایش:(NON- LATCH
• این سری دستگاهها دارای امکاناتی هستند که شستیهای اعلام حریق، دتکتور و آژیرها آزمایش شوند و به صورت اتوماتیک به حالت اولیه خود برگردند. جهت انجام این آزمایش جامپر ENG) داخل مرکز کنترل) را از موقعیت پایین به بالا جابهجا کنید. LED مربوطه روشن میشود و بازر به صدا در میآید که آن را نمیتوان خاموش کرد.
• حال اگر شرایط اعلام حریق به وجود آید آژیر حدود نیم ثانیه به صدا در میآید و قبل از اینکه دوباره به صدا درآید سه ثانیه خاموش میشود. این عمل تا زمانی که دود داخل دتکتور باشد یا شستی به حالت عادی باز نگردد ادامه مییابد. پس از اتمام آزمایش جامپر را در موقعیت اولیه خود قرار دهید.
خارج کردن زون از مدار:
(ایزوله کردن زون (
• چنانچه لازم باشد زونها را به وسیله قرار دادن جامپر آن (Z2 ISO, Z1 ISO) در موقعیت بالا، میتوان از مدار خارج کرد LED. مربوطه و چراغ FAULT زون مربوطه جهت نشان دادن از مدار خارجشده زون روشن خواهد شد. بازر به صدا در خواهد آمد و آن را میتوان خاموش کرد. زمانی که آزمایش کامل شد جامپر را به حالت اول برگردانید.
- در کنار LED های اشکال مدار باز (O) و اتصال کوتاه (S) برای هر زون یک مقاومت جامپر (صفر اهم) با علامت Z2S یا Z1S وجود دارد.
قطع کردن این جامپر مدار نشانگر اتصال کوتاه را از کار میاندازد که امکان استفاده از دستگاه را برای شستیهای اعلام حریق که مقاومت ۴۷۰ اهم ندارند فراهم میسازند.
توجه:استفاده از روش فوق توصیه نمیگردد زیرا بروز اتصالی در سیمکشیها باعث اعلام حریق میشود.
چراغ اشکال عمومی:
(GENERAL FAULT LIGHT)
• در صورت بروز هر گونه اشکال این چراغ روشن میشود.
• این چراغ در زمانهای مختلفی روشن میشود و به عملکرد عادی مرکز کنترل بستگی ندارد.
برای نمایش اشکالاتی که از این طریق کانکتور توسعه PL2 پدید میآید به کار میرود.
عیب یابی:
هشدار: هنگامیکه درب جلوی دستگاه باز میشود برق ۲۲۰ ولت را قطع کنید.
اشکالاتی که ممکن است بروز کند:
۱– اعلام اشکال:
شستیهای اعلام حریق و دتکتور های حرارتی ساده به جای اعلام وضعیت حریق باعث اعلام اشکال میشوند. مقاومت ۴۷۰ اهم در داخل شستی اعلام حریق یا دتکتور حرارتی ساده نصب نگردیده است. طبق استاندارد BS5839 از اول ژانویه ۱۹۹۰ بایستی یک مقاومت ۴۷۰ اهم (با کد رنگ زرد، بنفش، قهوهای، طلایی یا نقرهای) در داخل شستیهای اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده به صورت سری نصب شود.
۲ – بازر به صدا در میآید :
هیچگونه نشانگر اشکال روشن نمیشود و با دکمه SOUNDERS FAULT نیز قطع نمیشود.
کنترل کنید که جامپر آزمایش مهندسی (ENG) در موقعیت بالا قرار نداشته باشد. آن را در موقعیت پایین قرار دهید تا بازر خاموش شود و چراغ مربوط به آزمایش مهندسی (کنار جامپر مربوطه) خاموش شود.
۳ – اشکال تغذیه:(POWER FAULT)
• آیا چراغ سبز MAINS ON روشن است؟ در غیر این صورت تغذیه ۲۲۰ و فیوز آن را کنترل کنید.
• سیمهای باطری را چک کنید (باید سیم قرمز رنگ به ترمینال مثبت باطری و سیم سیاه رنگ به ترمینال منفی باطری وصل باشد). اگر سیمهای باطری اشتباه متصل شوند، فیوز باطری خواهد سوخت که باعث روشن شدن نشانگر اشکال تغذیه میگردد.
• کنترل کنید که دو باطری ۱۲ ولت با آمپرساعت مناسب به صورت سری به سیستم وصل میباشند.
• کنترل کنید که کانکتورها درست به بردها متصل شده باشند.
• کنترل کنید که سیمهای ترانس درست داخل ترمینال قرار گرفته باشد.
• چنانچه چراغهای MAINS ON و POWER SUPPLY FAULT هنوز روشن هستند باطریها را عوض کنید.
۴ – اشکال اعلام حریق:(FIRE FAULT)
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده است از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط (با کد رنگ آبی، خاکستری، قرمز، طلایی یا نقرهای) را به جای آن قرار دهید.
• سوئیچ را در حالت ARM قرار دهید. دکمه Silence و سپس دکمه RESET را فشار دهید. در صورت رفع شدن اشکال اعلام حریق سیم بندی را چک کنید. چنانچه وضعیت اعلام حریق ادامه یافت و اشکال برطرف نگردید با فروشده تماس بگیرید.
۵ – اشکال زون:(ZONE FAULT)
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط (با کد رنگ. آبی، خاکستری، قرمز، طلائی یا نقرهای) را به جای آن قرار دهید در صورت رفع شدن اشکال زون، سیم بندی را چک کنید. دتکتور و سیم بندی را مجدداً چک کنید.
• جامپر خارج شدن زون از مدار (ISO) را چک کنید که در موقعیت بالا قرار نداشته باشد.
۶ – اشکال آژیرها:(SOUNDER FAULT)
• فیوزهای خروجی آژیر F3 و F4 و فیوز خروجی کمکی (AUX (F1 را که بر روی برد اصلی قرار دارند آزمایش کرده و در صورت سوخته بودن آنها را تعویض کنید) فیوز ۲۰ میلیمتری ۱ آمپر)
• کنترل کنید که مقاومت انتهای خط (۶۸۰۰ اهم قرمز، بنفش، طلائی یا نقرهای (وصل شده باشد. مدار آژیر مربوطه را از ترمینال جدا کرده و خط مقاومت انتهای خط را به جای آن قرار دهید.
• در صورت رفع شدن اشکال آژیر، سیم بندی را چک کنید سوئیچ را در حالت ARM قرار داده و دکمه RESET را دوباره فشار دهید.
۷ – دکمهها عمل نمیکنند:
• سوئیچ را در حالت ARM قرار دهید. دکمه Silence و سپس RESET را فشار دهید. اگر خطا باقی ماند کانکتور اتصال سوئیچ به برد را کنترل کنید. اگر مشکل برطرف نشد با فروشنده تماس بگیرید.
بازدید سیستم
بازدید روزانه:
• ابتدا کنترل کنید که چراغ سبز رنگ MAINS ON روشن باشد. همچنین هیچ چراغ دیگر یا آژیری روشن نباشد. هرگونه اشکال را به سرویسکار مربوطه گزارش دهید و در فرم ثبت وقایع ثبت کنید.
بازدید هفتگی:
• سوئیچ را در حالت ARM CONTROLS قرار دهید و دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید.
• کنترل کنید که چراغ زونها روشن میشود و بازر کار میکند. شستی اعلام حریق یا سنسوری را فعال کنید تا اعلام حریق آزمایش شود، عملکرد آژیرها را کنترل کنید. دستگاه را با فشار دادن دکمه Silence و سپس Reset / Resound / Test Zone Lamp را به حالت اولیه برگردانید (برای انجام این آزمایش به دو نفر نیاز هست).
• هر هفته یک زون مختلف و همچنین شستی و یا سنسور متفاوتی را امتحان کنید. بدین ترتیب به صورت دورهای کلیه شستیها و سنسورها را امتحان کردهاید.
• توصیه میشود نقشهای از ساختمان در مورد جزئیات مربوطه به محل استقرار شستیها و سنسورها در دسترس داشته باشید.
• کلیه شستیها و سنسورها را کنترل کنید تا مطمئن شوید همگی آنها در دسترس میباشد.
بازدید فصلی:
• گزارشهای قبلی را مطالعه کنید و چک کنید که اشکالات قبلی به صورت صحیح برطرف شده باشند.
• باطری و اتصالات آن را بازدید کنید؛ مانند بازدید هفتگی در هر زون یک سنسور و یا شستی را فعال کنید تا اعلام حریق را آزمایش کنید. برق ۲۲۰ ولت را قطع کرده و قابلیت باطری برای تغذیه آژیرها را کنترل کنید.
بازدید سالانه:
• همانند بازدید هفتگی و فصلی عمل کرده ولی کلیه دتکتورها، شستیهای اعلام حریق، آژیرها و تجهیزات کمکی را برای عملکرد صحیح کنترل کنید.
هر دو یا سه سال یک بار:
• برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح و عدم وجود آژیر مزاحم دتکتور دود را تمیز کنید.
هر پنج سال یک بار:
• باطریهای خشک را تعویض کنید